2021'e az kala...

2021’e çok az kala, ölümcül corravirus salgını nedeniyle alınan önlemlere rağmen, yine de İzmir’de yaşanılması zorunlu bazı etkinlikler coşkusuz da olsa yaşanıyor. Tabii; yıl sonu sergileri, yılbaşı hediye fuarları, “gidecek ve gelecek yılla ilgili değerlendirme toplantıları”, davetler, kutlama kokteylleri geçmiş yıllarda olduğu gibi görkemli yaşanamıyor. 11 Aralık Cuma günü; Yüce Atatürk’ün en çok önem verdiği, “12 Aralık Tutum, Yatırım ve Türk (Yerli) Malları Günü”nü üç yıl önce toprağa verdiğimiz Erdoğan Tözge’nin de anısına yaşatarak, Başkanı olduğum 73 yıllık “İzfak” kısa adıyla anılan “İzmir İl Fakirlerine Yardım Derneği”nde fiziksel ve sosyal mesafe önlemlerini alarak kutladık. Kutlamamızı, Atatürk’ün 139’nci yaş yıldönümü olması nedeniyle 139 İzmir’li muhtaç ve fakir aileye, sadece Türk mallarından oluşan erzak ve temel tüketim ürünleri dağıtarak, ayrıca; halkımıza Erdoğan Tözge’nin çok sevdiği nohutlu, tavuklu plav ile bol fıstıklı irmik helvası dağıttık. Bu önemli günde, büyük vatanperver Merhum İstişare Kurulu Başkanımız Erdoğan Tözge’yi de yad ettik, Ayrıca 1881 kişiye külah içinde Atatürk’ün çok sevdiği yerli malı akide şekerinden dağıtarak Atatürk’ümüzü de andık. 90 yıl önce 1930 yılında Yüce Atatürk, yerli malı üretimini geliştirmek, Türk halkının Türk ürünleri tüketmesini özendirmek ve yerli mallarımızı korumak amacıyla 12 Aralık 1930 tarihinde bir genelge yayınlayarak, “Yerli Malları Günü”nün özellikle okullarda yaşatılmasını istemişti. İster inanın, isterseniz inanmayınız; Sancar Maruflu olarak Ben, 70 yıllık yaşantım süresince daima Türkiye’de üretilen milli ve yerli özelliği olan “yerli mallarından” kullandım ve kullanıyorum. Sadece Türk malı tüketiyorum. Yaşamımın sonuna kadar da bu alışkanlığımı sürdürmeye kararlıyım. Rahmetli Dr. Behçet Uz’ da sadece yerli malı tüketir ve herkesi özendirirdi. Bu yazıma, “2020 yılı ile birlikte yaşadığımız acı ve hüzünlü kayıp haberlerinden” hiç bahsetmemeyi düşünerek başlamıştım. Ancak ard arda gelen ve okuyucularımızı ilgilendirecek iki kayıp haberi, Beni maalesef yine zorladı. İzmir’in eski, efsane Belediye Başkanı, Milletvekili, Bakan, Devlet ve Halk Adamı Dr. Behçet Uz’un hayatta kalmış son evladı olan, kızı 1924 doğumlu Mübeccel Versan da İstanbul Vaniköy’de ki evinde vefat etti ve korravirus salgını tedbirleri gereği çok büyük bir tören yapılamadan, İstanbul’da eşi emekli Büyükelçi ve protokol genel müdürü Veysel Versan’ın yanında toprağa verildi. Dr. Behçet Uz’un dört evladından biri olan Mübeccel Versan, gerçek bir Atatürk Cumhuriyeti Hanımefendisiydi. Fransız ve Amerikan Kolejlerinde eğitim almış, yabancı dilleri çok iyi konuşan, otantik değerlerimizi çok iyi bilen, birikimli ve kültürlü bir “sefire” olarak Türkiyemizi eşi ile birlikte dış ülkelerde başarıyla temsil etmişti. Mübeccel Hanım’ın Kızı Belkıs Hanım da Dünyaca ünlü organ nakli duayeni Prof. Dr. Müncü Kalayoğlu ile evliydi. Bu arada salgın hastalık nedeniyle son günlerde yitirdiğimiz değerlere İzmir, Alsancak’ın tanınmış işadamlarından Hasan Doğan Utku’da eklendi. Sırbistan’da çok başarılı ticari faaliyetlerde bulunan Hasan Kardeşimizi maalesef Sırbistan’da yitirdik. Mekanları cennet olsun. Altı gün sonra, 19 Aralık 2020 Cumartesi günü, Biz Karşıyakalılar olarak, 35 yıldır hiç ara vermeden kutladığımız, “1912 Dünya Karşıyakalılar Günü>”nü kutlayacağız. Karşıyaka’lılar olarak Biz; 35 yıldan beri Karşıyaka’nın kuruluş tarihi olan <1912> yılından, <19.12> esinlenerek, yılın on ikinci ayı olan Aralık aylarının on dokuzuncu günlerinde, yani 19 Aralık’larda, “1912 Dünya Karşıyakalılar Günü”nü kutlarız. Biz; Kafsinkaf Karşıyakalıları olarak; 19 Aralık günlerinin “Dünya Karşıyakalılar Günü”olarak kutlanması kararını; 35 yıl önce 1985 yılında, Benim teklifimle, “Yeni Bir İzmir Yaratma Derneği”nin “Karşıyaka’da ki Teşrin (Kasım) Oturumu”nda, Efsane Karşıyakalılardan Turan Muşkara’nın başkanlığında kararlaştırmıştık. Sancar Maruflu olarak Benim koordine ettiğim toplantıda; Tahir Türetken, Ali Ulvi Kiremitçiler, Bedii Tuaç, Lemi Yerli, İbrahim Koç, Sabahattin Sakıpağa, Dr. Orhan Alpyörük, Dr. Tahsin Bor, Erkin Usman,Tekin Çullu, Dr. Erdem Tunçbay, Osman Aydemir, Dündar Karakaplan, Gencer Koyuncuoğlu, Atakan Karakaplan, Önder Baysoy, Yüksel Böke, Ayhan Öngen, Arif Dökel, Ateş Özerk, Kenan Tapman, Ersin Faralyalı, Halit Şarlak, Süleyman Ergürs, Ekrem Güçsav, Osman Avcı, Ahmet Diker, Dr. Kahraman Nizamlıoğlu, S. Sırrı Özerdem, Cengiz Kocatoros, Erol Baş, Aziz Özen, Umur Aydınoğlu, Serdar Zenger, Secder Akıncı, Cenk Karece ve Burhan Gürel vardılar. Bu önemli kutlama kararını almış olan “Yeni Bir İzmir Yaratma Derneği”, yaptığı onlarca toplantıya ve etkinliğe rağmen maalesef hiçbir zaman bir dernek halini alamadı. Bu derneği hayatının son 20 yıllık bölümünde belki 20 defa kurmayı deneyen, ancak her defasında da çeşitli engellerle karşılaştığı için vazgeçmek zorunda kalan, müstesna bir İzmir Karşıyakalı hemşehrimiz Turan Muşkara’yı maalesef geçtiğimiz yıllarda toprağa verdik... İzmir, Karşıyaka’lı Turan Muşkara, “hayat ağacı” çok gerilere dayanan köklü bir geçmişin kalıntılarını her zaman taşımış güçlü ve muhteşem bir “İzmir ve Karşıyaka sevdalısı”ydı. Turan Muşkara, İzmir’de; ortağı Hayrettin Yorgancıoğlu ile birlikte bir makine fabrikası da kurarak “üretimci yerli ve milli Sanayiciliği” İzmir’de ilk kez başlatanların da öncüsü ve önderiydi. Turan Bey’in Dedesi Diyarbakır Valisi Dr. Reşit Bey, İttihat Terakki Cemiyetinin kurucularından ve Osmanlı’nın en güçlü devrimcilerindendi. Üstad Yazar Kemal Tahir, yapıtlarıda sık sık ondan bahseder. Osmanlı’nın tükeniş günlerinde düşmanın işkence ile kendisinden bilgi almasından kurtulmak için, alnına kurşun sıkıp Şehaded noktasına ulaşmış bir kahramandır dedesi. Annesinin babası olan Kolağası Ziya Bey ise; Atatürk’ün değişik cephelerde, birlikte savaştığı gerçek bir Kuvay-ı Milliyeci’ydi... Babası ise; Karşıyaka’lı “Küçük Talat” adıyla anılan, Talat Muşkara’dır. Önce İttihat Terakki Cemiyetinin İzmir Bölge Reisliğinde bulunmuş, daha sonra Kuvvay-ı Milliye’ye katılarak vatan savunmasına emek vermiş bir kahramandı. Küçük Talat Bey, Benim öz Dedem 161 yıl önce Mektebi Mülkiye’yi kuranlardan Müderris Marufizade Mehmet Ziyaeddin Bey’in de, Ünlü Kafsinkaf’lı vatanseverlerden Tahir Bor ile birlikte Mektebi Mülkiye’den öğrencisiymiş. Turan Beyin öz Dayısı Suat Yurtkoru ise; İzmir’in ve Karşıyaka’nın ünlü spor adamlarından olup, gazetecilik- turizmcilik ve yerel yönetimcilik konusunda emsalsiz bilgi ve uygulamaların insanıydı. Dr. Behçet Uz’a Kültürpark fikrini açan ve benimseten kişiydi. Sonradan Turan Muşkara’nın da Başkanı olduğu; “Ege Turizm Cemiyeti”nin de kurucularındandı. Turan Muşkara, kendinden önce vefat eden, ünlü Kafsinkaf’lı sporcu ve yöneticilerden kardeşi Celasun Muşkara gibi, İstanbul’da eğitim görmüş, Avrupa terbiyesi görmüş gerçek İzmir ve Karşıyaka Beyefendilerinden biriydi. Onlar, ailece; giyinmesini, kuşanmasını, adabı muaşereti, yemesini, içmesini bilen, gün görmüş ve yaşamış kişilerdi. Turan Muşkara, alelade bir İzmir’li değildi. Dününü, bugününü bilen; yarınını iyi planlayan yüreği İzmir ve Karşıyaka sevgisiyle dolu çok özel bir kişilikti. İzmir için sürekli fikir üretmeyi severdi. Her zaman İzmir için yararlı işler yapmak isterdi. Ticaret Odası’nda, Sanayi Odası’nda, yönetici olarak yaptığı emsalsiz çalışmalar bugünün insanları için çok iyi birer örnektir. Turan Muşkara, kurmak istediği “Daha Güzel Bir İzmir Derneği” çalışmaları ile ilgili sık sık toplantılar da tertiplemiş ve tutanaklar tutarak, tartışılan bilgileri belgelemiştir. 22 sayfalık küçük bir broşür olan; “Daha Güzel Bir İzmir Kurma Derneği Tutanağı”, her İzmir’linin okuması gereken bir “Turan Muşkara Klasiği”dir. İzmir’in alt yapı sorunlarını, geleceğin projelerini, acil trafik önlemlerini, İzmir’in kaldırımlarını, toplu taşımacılık projelerini, şehir otobüslerinin durumun, otopark sorunlarını, insanları toplu ulaşıma özendirme çabalarını, İzmir’in çöp sorunlarını, gürültü kirliliğini, gayri sıhhi şartlarda hazırlanıp sunulan gıda maddeleri sorunlarını, inşaatların denetimini ve şantiyelerin intizamını, her semte bir spor ve gençlik tesisi yapabilmenin koşullarını, seyyar satıcılar sorununu, bilinçli ağaçlandırma ve çiçeklendirme çalışmalarını, eski yapılara sahip olma ve kullanılır hale getirme projelerini, İzmir’e göçü durdurma, ikamet vergisi ve vize meselelerini, İzmir’in Pazar yerlerini, yerel yönetimlere politik baskı yapılıp yapılmadığını, çok yönlü denetimleri, yasal eksiklikleri ve daha pek çok İzmir’i ilgilendiren düşünce ve projeyi bu tutanakta görebilirsiniz. Bu gün bu köşemde anma onurunu yaşadığım Turan Muşkara, İzmir’de ki kültür ve sanat faaliyetlerinin hepsini mutlaka izlerdi. Sergilere, gösterilere, konserlere, panellere, sempozyumlara giderdi. Kültür ve Sanat Festivali’nin hiçbir programını kaçırmazdı. Eşi Gülen Hanımla birlikte Efes Antik Tiyatro’nun en yüksek noktalarına tırmanırlar ve müziği daha iyi dinlemenin çözümünü bulurlardı. Sinemayı da, tiyatroyu da çok iyi izlerdi. Müziğin her türlüsünü severdi. Yeni çıkan kitapları takip eden, iyi okuyan, ülke meselelerini yakından izleyip iyi yorumlar yapabilen bir kişiydi. Mesleği Mühendislik olduğu için mesleğiyle ilgili sayısız mesleki projesi yayınlanmıştı. Ancak onun; <Karşıyaka Çocukluk Anıları> kitabı mükemmel ötesi bir kitaptır. Mutlaka edinilip, okunmalıdır. 19.12 DÜNYA KARŞIYAKALILAR GÜNÜ, Dünya Karşıyakalılar Günü, her 19 Aralık’lar da, Karşıyaka Belediyesinin düzenlediği programla; gün boyu renkli etkinliklerle kutlanırdı. Ancak bu yıl corravirus salgınına karşı alınan koruyucu önlemler nedeniyle önceki yıllardaki kutlamalar, bu yıl maalesef yapılamayacak. Yine de Biz; her yıl olduğu gibi bu yıl da; Okan Yüksel ve Ahmet Diker ile birlikte öncü olarak; 18 Aralık 2020 Cuma günü, Saat: 14.00’de Karşıyaka, Örnekköy Kabristanı’nda Karşıyaka Spor Kulübü’nün kurucularından Kadızade Zühtü (Işıl) Beyin Kabrinin başında toplanarak, Efsane Kafsinkaf Karşıyaka’lıları ile Turan Muşkara’yı ve yitirdiğimiz tüm Karşıyaka’lı değerlerimizi anacağız. 19 Aralık Cumartesi akşamı ise; Saat: 19.12’de küçük bir grup Karşıyakalı ile maskeli ve sosyal mesafeli olarak bir araya gelip saygı duruşunda bulunacağız ve Karşıyaka şarkıları dinleyeceğiz. Bu önemli ve anlamlı günümüzü, bu 35’nci kez yaşayacağız. 1912’de kurulmuş 108 yıllık şanlı Kafsinkaf’ın Kurucularından hepsinin ruhları şad olsun. Turan Muşkara’yı, maalesef en verimli dönemindeyken çok zamansız kaybetmiştik. Turan Muşkara’nın kurmak isteyip te kuramadığı; “Yeni Bir İzmir Yaratma Derneği”’ni bakarsınız çok yakında Biz kurarız. Turan Muşkara’nın son günlerinde en yakın dostları; öğretim üyesi, Doç. Dr. Ahmet Mehmetefendioğlu, özel asistanı Gülay Hanım ve tabii ki Sancar Maruflu olarak Ben ve KARSAD Başkanı Ahmet Diker’di. Karşıyakalı Araştırmacı görsel sanatçı Av. Vehbi Moğol’da önemli bilgi ve dökümanlara sahipti... Turan Bey’in en son bilgilerine sahip kişiler, Bizleriz. Ne mutlu Bizlere ki; Turan Muşkara’yı tanıdık. Turan Muşkara’nın ruhu şad olsun. Allah rahmetini esirgemesin. İzmir’in bu ulu çınarını her zaman hatırlayacağız... Herkese, hepinize sağlıklı, mutlu ve huzurlu bir haftasonu diliyorum.